چکيده. 6
١- مقدمه.. 7
2- مباني نظري تحقيق... 9
٢-١- تعريف و تاريخچه بيماري... 9
٢-٢- خصوصيات باکتري شناسي بروسلا.. 11
٢-٢-١- مورفولوژي سلولي و رنگ آميزي... 11
٢-٢-٢- خصوصيات رشد و فيزيولوژي... 12
٢-٢-٣- خصوصيات بيوشيميايي... 13
٢-٢-٤- توکسين بروسلا (اندوتوکسين بروسلا). 14
٢-٢-٥- خصوصيات ژنتيکي بروسلا.. 14
٢-٢-٦- عوامل حدت در بروسلا.. 15
٢-٢-٧- مقاومت باکتري... 16
٢-٢-٨- خصوصيات کشت... 17
٢-٢-٩- رنگ آميزي... 18
٢-٢-١٠- تاکسونومي... 18
٢-٣- گونههاي جنس بروسلا.. 19
٢-٣-١- بروسلا ملي تنسيس.... 19
٢-٣-٢- بروسلا آبورتوس.... 19
٢-٣-٣- بروسلا سوئيس.... 19
٢-٣-٤- بروسلا نئوتومه.. 19
٢-٣-٥- بروسلا اويس.... 20
٢-٣-٦- بروسلا کنيس.... 20
٢-٤- اپيدميولوژي بيماري بروسلوز. 20
٢-٤-١- بروسلوز انساني... 21
٢-٤-١-١- شيوع بيماري بروسلوز در دنيا. 21
٢-٤-١-٢- شيوع بيماري بروسلوز در ايران.. 21
٢-٤-٢- بروسلوز حيواني... 21
٢-٥- راههاي انتقال بيماري... 22
٢-٥-١- انتقال شخص به شخص.... 22
٢-٥-٢- انتقال از طريق محيط آلوده. 22
٢-٥-٣- خطرات شغلي... 23
٢-٥-٤- انتقال از طريق غذا 23
٢-٦- مکانيسمهاي بيماري زايي بروسلا در انسان و حيوانات... 24
٢-٧- بروسلوز در انسان.. 24
٢-٨- بروسلوز در حيوانات... 25
٢-٩- تشخيص بيماري بروسلوز. 25
٢-٩-١- رنگ آميزي... 25
٢-٩-٢- کشت... 26
٢-٩-٢-١- نمونه برداري جهت کشت... 26
٢-٩-٢-٢- محيطهاي پايه.. 27
٢-٩-٣- مورفولوژي کلنيها. 28
٢-١٠- آزمايشات سرولوژي بروسلوز. 30
٢-١٠-١- آزمايشات سرولوژيک شير. 31
٢-١٠-١-١- آزمايش حلقهاي شير. 31
٢-١٠-١-٢- آزمايش آگلوتيناسيون سرم شير. 31
٢-١٠-١-٣- آزمايش الايزا در شير. 31
٢-١٠-٢- آزمايشات سرولوژي بر روي سرم.. 32
٢-١٠-٢-١- آزمايش آگلوتيناسيون اسلايدي رزبنگال.. 32
٢-١٠-٢-٢- آزمايش سروآگلوتيناسيون يا رايت... 32
٢-١٠-٢-٣- آزمايش ٢- مرکاپتواتانول.. 32
٢-١٠-٢-٤- آزمايش ثبوت مکمل.. 33
٢-١٠-٢-٥- آزمايش کومبس و يا آنتي گلوبولين... 33
٢-١٠-٢-٦- آزمايش الايزا 33
٢-١٠-٢-٧- آزمايش راديو ايمنو اسي... 33
٢-١٠-٢-٨- آزمايش ايمنوبلاتينگ.... 33
٢-١٠-٢-٩- آزمايش ايمنوديفيوژن شعاعي... 34
٢-١٠-٢-١٠- تست جلدي ازدياد حساسيت تاخيري... 34
٢-١٠-٢-١١- واکنش زنجيرهاي پليمراز. 35
٢-١١- درمان.. 35
٢-١٢- کنترل و پيشگيري... 36
٢-١٢-١- آزمايش و کشتار دامهاي آلوده. 37
٢-١٢-٢- واکسيناسيون.. 37
٢-١٢-٣- اعمال اقدامات بهداشتي و مديريت صحيح... 37
٢-13- سابقه ي طرح و بررسي متون.. 38
٣-1- مطالعه موردي انجام يك تست به طور نمونه، حلقه شير (MRT). 40
٣-1-١- آزمون رايت (آگلوتيناسيون در لوله ): 42
٣-1-٢- آزمايش ٢- مرکاپتواتانول.. 44
4- نتيجهگيري... 44
منابع.. 49
چکيده
بروسلوز یکی از بیماریهای مشترک بین انسان و دام است که به دلیل تأثیر مخرب بر صنعت دامداری و سلامت عمومی، اهمیت زیادی دارد. این بیماری توسط گونههای مختلف بروسلا ایجاد میشود و عمدتاً از طریق مصرف لبنیات آلوده و غیرپاستوریزه یا تماس مستقیم با دام آلوده منتقل میگردد. بررسیها نشان میدهند که بروسلا آبورتوس و بروسلا ملیتنسیس از مهمترین عوامل آلودگی در شیر خام هستند و میتوانند به مدت طولانی در فرآوردههای لبنی مانند پنیر و کره زنده بمانند. آزمایشات مختلفی از جمله تست حلقهای شیر (MRT)، آزمایشات سرولوژیک و PCR برای تشخیص آلودگی شیر به بروسلا انجام میشود. . علي رغم تلاش هاي فراوان در کنترل اين بيماري ، در بسياري کشورها هنوز نواحي وجود دارد که عفونت به کرات در حال وارد كردن خسارات است. از خسارات اقتصادي اين بيماري حذف دام هاي سقط شده از گله ، کاهش توليد شير و گوشت ، ناباروري و افزايش فاصله بين دو زايش را مي توان نام برد. همچنين در برخی مطالعات، میزان آلودگی شیر خام به بروسلوز بسیار بالا گزارش شده است، که لزوم نظارت مستمر بر محصولات لبنی و اجرای استانداردهای بهداشتی را نشان میدهد. روشهای پیشگیری شامل واکسیناسیون دامها، کنترل بهداشت فرآوردههای لبنی و آموزش مصرفکنندگان است. این پژوهش بر اهمیت اجرای سیاستهای پیشگیرانه و نظارت دقیق بيماري بروسلوز بر زنجیره تولید شیر تأکید دارد تا از انتقال بیماری به انسان و گسترش آن جلوگیری شود.
واژههاي کليدي: بروسلوز، تست حلقه شير، رايت، ٢-مرکاپتواتانول
١- مقدمه
بروسلوز يکي از عفونتهاي مهم مشترک بين انسان و دام در سراسر دنياست (٢٠٠٦ .Pappas et al). اين بيماري در اثر کوکوباسيلهاي گرم منفي جنس بروسلا ايجاد ميشود و باعث ايجاد بيماري در گاو، گوسفند، بز و ساير دامها ميگردد (;١٩٩٧ ,Corbel١٩٩٧ .Solera et al).
اين بيماري به صورت حاد، تحت حاد يا مزمن عارض ميشود و در حيوانات، بيشتر موجب گرفتاري دستگاه تناسلي – ادراري و در انسان، معمولاً باعث ايجاد تب، تعريق، ضعف و بي حالي و کاهش وزن ميگردد (حاتمي، ١٣٨٥).
هر چند بروسلوز در بسياري از کشورهاي پيشرفته صنعتي کنترل شده است، اما هنوز در منطقه مديترانه، آسياي غربي، آفريقا و آمريکاي لاتين به عنوان يک مشکل اساسي مطرح است (٢٠٠٦ .Pappas et al). اين مساله موجب ضررهاي اقتصادي زيادي در صنعت دام ميشود، زيرا موجب کاهش توليد شير، نازايي و هزينههاي زياد درمان و نگهداري ميگردد (١٩٩٧ ,Corbel).
در ايران وجود اين بيماري در سالهاي ١٣١٠ و ١٣١١ بوسيله انستيتوپاستور مورد تائيد قرار گرفت و در سال ١٣٢٣ از گاوداريهاي اطراف تهران جدا گرديد. گرچه در قرن اخير تحولات بزرگي در رابطه با مبارزه با اين بيماري صورت گرفته اما بسياري از مشکلات هنوز لاينحل مانده است (حاتمي، ١٣٨١).
شير مهمترين منبع تأمين کلسيم و فسفر به شمار ميرود و به علت داشتن اسيدهاي آمينه ضروري، جايگاه ويژه و مهمي در تأمين پروتئين مورد نياز بدن دارد. تحقيقات مستمر انجام گرفته در مورد مصرف فرآوردههاي لبني نشان داده است که ارتباط نزديک و مستمري بين مصرف اين فرآوردهها و سطح سلامت بيماريهاي عفوني و تنظيم فعاليتهاي متابوليکي بدن وجود دارد.
پژوهشهاي اخير نشان ميدهد افزايش بروسلوز به وسيله انواع مختلف باکتريهاي بروسلا از جمله بروسلا ملي تنسيس، بروسلا آبورتوس، بروسلا سوئيس، بروسلا کنيس و بروسلا نئوتومه ايجاد ميگردد. انسان به بروسلا ملي تنسيس، آبورتوس و سويس مبتلا ميشود (١٩٩٦ .Pacini et al). از بروسلاهاي ديگر تنها در مورد عفونت ناشي از بروسلا کنيس در کارکنان آزمايشگاه ها، دامداران و دامپزشکان گزارش شده است (٢٠٠٦ ,George).
از طرفي شير مهمترين منبع تأمين کلسيم و فسفر به شمار مي رود و به علت داشتن
بروسلوز علاوه بر اهميت بالا در بهداشت عمومي، به دليل ايجاد سقط شديد در دامها از اهميت اقتصادي بالايي نيز برخوردار است (٢٠١٢ .Askarian et al). از آنجايي که موارد انساني بروسلوز بيگمان يک منبع دامي دارد، بنابراين بهترين روش کنترل بيماري، واکسيناسيون در دامها است (٢٠١٦ ,Goodwin and Pascual). از طرفي براي جوامع انساني واکسن مناسبي در دسترس نميباشد، بنابراين کنترل بيماري در سطح دامها و آموزش مناسب بهترين رويکرد براي ريشه کني بيماري است (٢٠١٤ ,Esmaeili). هدف از انجام اين پژوهش رديابي باکتريهاي گونه بروسلا از بيماري بروسلوز در شير خام است.
2- مباني نظري تحقيق
٢-١- تعريف و تاريخچه بيماري
بروسلوز، نوعي بيماري مشترک بين انسان و حيوان بوده که علاوه بر انسان ميتواند طيفي وسيع از دامها و نيز حيوانات وحشي را درگير کرده، با ايجاد سقطهاي خودبه خودي در دام آلوده از طريق کاهش زاد و ولد آن ها، خسارتي هنگفت به اقتصاد جامعه تحميل کند ( ,Maleknejad &Peiri ٢٠١٠). اين بيماري در انسان تب مواج، تب مالت، تب ژيبرالتار و تب مديترانهاي ناميده ميشود و در حيوانات سقط جنين مسري، تب آبورتوس، سقط جنين عفوني، سقط جنين آنزئوتيک، بيماري بانگ و اپيديديميت قوچ ناميده ميشود (ذوقي، ١٣٦٨). شناسايي دقيق بيماري در نيمه دوم قرن نوزدهم (١٨٦٣) توسط مارستون
سرم سازي رازي حصارک کرج، بروسلا آبورتوس را از جنين سقط شده در گاوداريهاي اطراف تهران جدا کرد. در سال ١٣٢٨ دکتر انتصار اولين مورد بروسلا مليتنسيس را جداسازي کرد (ذوقي، ١٣٦٩). در سال ١٣٥٠ در حومه حصارک توسط کارکنان موسسه رازي بروسلا آبورتوس از خوک جدا شد (ذوقي، ١٣٦٩؛ عزيزي و حاتمي، ١٣٧٢).
٢-٢- خصوصيات باکتري شناسي بروسلا
٢-٢-١- مورفولوژي سلولي و رنگ آميزي
بروسلا باکتري پاتوژن داخل سلولي اختياري است که به ميزان زياد به زندگي در فاگوسيتها عادت يافته است و در مناطق وسيعي از جهان، آلودگي را در دسته وسيعي از حيوانات اهلي و وحشي ايجاد ميکند. در اين جنس ده گونه وجود دارد و چهار گونه از باکتريهاي اين جنس توان ايجاد بيماري در انسان را دارا ميباشند. وزن مولکولي ژنوم آن ١٠٩ × 37/2 دالتون و نسبت گوانين به سيتوزين اين جنس ٥٨ به ٥٩ مول ميباشد (ذوقي، ١٣٦٩). اين جنس داراي ميزبانهاي اختصاصي ميباشد. اصليترين گونه ي بيماريزاي شناخته شده در سراسر دنيا بروسلا مليتنسيس ميباشد که مسئول بروسلوز اسبي و گوسفندي ميباشد و شديدترين نوع عفونت در انسان را ايجاد ميکند. بروسلا آبورتوس اصليترين عامل اتيولوژيک بروسلوز گاوي بوده و بروسلا سوئيس مسئول بروسلوز خوکي ميباشد. اين سه
٢-٢- خصوصيات رشد و فيزيولوژي
بروسلاها با جايگاه داخل سلولي در بدن ميزبان اختصاصي تطابق حاصل نموده و نيازهاي غذايي پيچيدهاي دارند. سويههاي آن در محيطهاي کشت حاوي اسيد آمينه، گلوکز و ويتامين و همچنين تيامين، بيوتين، نيکوتين آميد و يونهاي آهن و منگنز رشد ميکنند. از عوامل موثر فيزيکي در رشد اين باکتري ها، حرارت، pH و اسمولاريته ميباشد. دماي اپتيمم رشد اين باکتريها ٣٧ درجه سلسيوس و pH مناسب رشد بروسلا 4/7-٦/٦ ميباشد. اسمولاريته مناسب رشد بروسلا ٥ تا ١٥ درصد مولار کلريد سديم است. نمونههاي تازه با منشا حيواني يا انساني معمولا در محيط کشت بروسلا آگار، محيط کشت حاوي مغز و يا محيطهاي کشت خون توانايي رشد دارند. بروسلا آبورتوس در جداسازي اوليه براي رشد خود به حدود ٥ تا ١٠ درصد دياکسيدکربن نيازمند است و البته بقيه گونهها در مجاورت هوا رشد ميکنند (٢٠١٣ ,.Szulowski et al).
ارگانيسمهاي جنس بروسلا کربوهيدراتها را مصرف ميکنند اما مقادير کافي از اسيد يا گاز که در طبقه بندي آنها مناسب باشد را توليد نميکنند. علي رغم اين که همه سويههاي بروسلا کاتالاز مثبت هستند اما از نظر اکسيداز، اوره آز و توليد H2S متفاوتند. گونههاي اصلي بروسلا و بيووارهاي آنها بر اساس آزمونهاي متابوليسمي نظير آزمون اکسيداتيو، رشد روي محيطهاي کشت
- خصوصيات بيوشيميايي
بروسلاها هوازي مطلق ميباشند. اين دسته از باکتريها کاتالاز مثبتاند. تمام بروسلاها به غير از بروسلا اويس و بروسلا نئوتومه، اکسيداز مثبت ميباشند. خاصيت احياکنندگي نيترات ها، توليد H2S عدم توليد ايندول، عدم هضم ژلاتين از ويژگيهاي ديگر اين باکتريهاست. توانايي اکسيد کردن برخي قندها و اسيدهاي آمينه را دارا ميباشند. در بين قندها، بروسلا مليتنسيس فقط گلوکز را اکسيد ميکند. بروسلا آبورتوس، گلوکز، مانوز و رامنوز را اکسيد کرده ولي مالتوز و ترهالوز را اکسيد نميکند. بروسلاها به جز بروسلا اويس قادر به تجزيه اوره و توليد آمونياک ميباشند ولي فعاليت اوره آز[1] در انواع مختلف، متفاوت است (اديب فر، ١٣٨٠؛ صائبي،١٣٧٣؛ OIE، ٢٠٠٩).
بروسلا باکتري غير اسيد فست است و به دليل اين که در رنگ آميزي زيل نلسون تغييريافته[2] با اسيد استيک 5/0درصد رنگ بري نميشوند، MZN مثبت تلقي ميشوند. در نمونه هايي که از مايعات
- توکسين بروسلا (اندوتوکسين بروسلا)
بروسلا مانند باکتريهاي ديگر مثل اشرشياکلي و ويبريوکلرا واجد اگزوتوکسين نيست ولي به دليل اثرات آن روي سيستم اعصاب مرکزي، بايستي قادر به ترشح موادي سمي (مانند آندوتوکسين حاوي ليپوپلي ساکاريد) باشد. کاتالاز ايجاد شده توسط بروسلا اگر به ميزان زياد باشد، موجب حدت ميکرب ميگردد و گزارش شده که فعاليت کاتالاز با تغيير شکل پرگنه از نرم به خشن کاهش مييابد
-٢-٥- خصوصيات ژنتيکي بروسلا
خصوصيات ژنوم از اهميت اساسي در تعريف جنس برخوردار است. از اين رو، ارتباط بروسلا با گروه آلفا پروتئوباکترها از طريق دو کروموزوم، همانند ديگر اعضاي گروه، مورد حمايت ميباشد (٢٠٠٥ .Halling et al). ژنوم بروسلا ملي تنسيس سويه تيپ M١٦ براي اولين بار به وسيله
Del Vecchio و همکاران به عنوان نامزد (کانديد) پروتايپ گونههاي بروسلا در سال ٢٠٠٢ مشخص گرديد. بعدا ژنوم سويه رفرانس ١٣٣٠ بروسلا سوئيس و سويه وحشي ٩٤١-٩ بروسلا آبورتوس (٢٠٠٥ .Halling et al) و اخيرا سويه تيپ بروسلا اويس
- عوامل حدت در بروسلا
پس از ورود اجرام بيماريزا به بدن سريعاً گلبولهاي سفيد چندهستهاي (PMN١) تحريک شده که کيموتاکسي اتفاق ميافتد و در مجموع اپسونيزاسيون ابتدايي باکتري به وسيله lgG و کمپلمان، باعث فاگوسيتوز و فعال شدن مکانيسم باکتريکشي PMN ميشوند. اما برخي قادر به بقا و تکثير در آنها ميباشند. اجرام در سلولهاي بيگانه خوار با ممانعت از عملکرد سيستم باکتريسيدي ميلو پراکسيداز- پراکسيد- هالي از طريق آزاد نمودن ٥- گوانوزين و آدنين که باعث کاهش آنزيم ميلو پراکسيداز در فاگوليزوزوم و کاهش يددار شدن پروتئينها ميشود، بقا مييابند (احمدي و دستمال چي ساعي، ١٣٨٧؛ Kerby، ١٩٩٧).
عامل حدت ديگر در بروسلا جدار سلولي کربوهيدراتي است که باعث اتصال باکتري به لنفوسيت B ميشود. گونههاي پاتوژن از توانايي بالاتري در اين اتصال برخوردارند. اين اتصال از طريق واکنش بين لکتين لنفوسيت و کربوهيدارتي اختصاصي در جدار سلول باکتري است (Kerby، ١٩٩٧). تمايل بروسلا به جفت سم داران و مايعات جنيني و بيضههاي گاو نر، قوچ و گراز نر به اريتريتول (يک الکل چهار کربني پلي هيدريک ) مربوط ميباشد که رشد بروسلا را تحريک مينمايد.
اين الکل در محيط پايه به عنوان منبع کربن براي سويههاي حاد، برخلاف سويههاي خشن و تخفيف حدت يافته عمل ميکند و نيز باعث افزايش رشد داخل سلولي باکتري ميشود که بيانگر تمايل بافتي بروسلا به بافتهاي حاوي اريتريتول ميباشد. اين قند در جفت انسان وجود ندارد. رشد بروسلا اويس، بروسلا آبورتوس سويه ١٩ يا سويه واکسن توسط اريترويتول تحريک نميگردند (احمدي و دستمال چي ساعي، ١٣٨٧: Kerby، ١٩٩٧).
٢-٢-٧- مقاومت باکتري
بقاي اين باکتري به شرايط مختلفي مانند: نوع ماده، تعداد باکتري ها، دما، pH، نور آفتاب و حضور ساير ميکروارگانيسمها بستگي دارد (٢٠٠٦ ,.Corbel et al). بروسلاها با وجود اينکه فاقد هاگ هستند ولي بقاي آنها در محيط خارج از بدن زياد
٢-٨- خصوصيات کشت
جداسازي و کشت بروسلا معمولاً بر روي محيط جامد انجام ميگيرد. اين روش در مجموع روش مناسبي است و کلنيهاي در حال رشد را قادر ميسازد شناسايي و جدا شوند. محيط مايع نيز در موارد روبرويي با نمونههاي حجيم يا به منظور اهداف غنيسازي مورد استفاده قرار ميگيرد. در محيطهاي جامد کلنيهاي بروسلا ٢ تا ٣ روز بعد از انکوباسيون نمايان ميگردند. بعد از ٤ روز انکوباسيون کلنيهاي بروسلا با ظاهري گرد، قطر ١ تا ٢ ميليمتري و حاشيههاي صاف قابل شناسايي هستند. اين کلنيها شفاف بوده و هنگاميکه در مقابل نور طبيعي قرار ميگيرند، به رنگ عسلي کمرنگ قابل مشاهده اند. هنگاميکه از بالا مشاهده شوند، کلنيها محدب و سفيد مرواريدي هستند.
کلنيها طي مراحل رشد و افزايش قطر، رنگ شان کمي
٩- رنگ آميزي
از دو روش اصلاح شده زيل - نلسون (MZN)و روش اصلاح شده کاستر٨ براي رنگ آميزي باکتري بروسلا استفاده ميشود. عليرغم اين که باکتريهاي بروسلا اسيد فست واقعي نيستند ولي تا حدودي نسبت به رنگ زدايي به وسيله اسيدهاي ضعيف مقاومت ميکنند و از اين رو در روش رنگ آميزي زيل نلسون رنگ قرمز را در زمينه آبي به خود جذب ميکنند
-١٠- تاکسونومي
جنس بروسلا بر اساس تفاوت در تمايل به ميزبان و ويژگيهاي کشت و آنتي ژنيک به گونههاي متعددي طبقه بندي ميگردد. مطالعات ژنوتايپينگ و تطبيق ژنومي DNA، تائيد کرده است که در جنس بروسلا ١٢ گونه مشتمل بر ٩ گونه کلاسيک (بروسلا آبورتوس، بروسلا ملي تنسيس، بروسلا اويس، بروسلا سوئيس، بروسلا نئوتومه، بروسلا پني پيدياليس، بروسلا ستي، بروسلا
- گونههاي جنس بروسلا
باکتري بروسلا شامل گونههاي متعددي است که خصوصيات بعضي از گونههاي بيماري زاي شناخته شده در ادامه توصيف ميگردد (جدول ٢-٤).
٢-٣-١- بروسلا ملي تنسيس
اين گونه باعث سقط جنين در گوسفند و بز است. لازم به ذکر است که بروسلا آبورتوس هم ندرتا بيماري را در اين دامها سبب ميشود. اين گونه خطرناکترين عامل بيماري تب مالت در انسان است زيرا قدرت بيماري زايي آن نسبت به ساير گونههاي بروسلا بيشتر است. در اين بيماري علاوه بر پيدايش باکتري بروسلا در شير مقدار توليد شير دام را نيز تا حدود ٣٠ درصد کاهش ميدهد. براي رشد نياز به دياکسيد کربن ندارد، سولفيد هيدروژن توليد نکرده ولي اوره آز، کاتالاز و
٢- بروسلا آبورتوس
اين ارگانيسم در گاو و گوسفند باعث سقط جنين و تورم بيضه ميشود. در اسب با التهاب کيسههاي مفصلي ارتباط دارد و در انسان باعث تب مالت ميشود. عموما موجب بيماري در گاو شده و پراکندگي کمتري نسبت به گونه ملي تنسيس دارد. اغلب براي رشد خود، مخصوصا
- بروسلا سوئيس
اين گونه از باکتري بروسلا معمولا باعث سقط جنين در خوکهاي ماده، کاهش توليد شير و نازايي ميشود. همچنين باعث تورم بيضه، آرتريت و باعث عقيمي گله و در انسان موجب تب مالت ميشود. براي رشد به دياکسيد کربن نياز ندارد، همچنين سولفيد هيدروژن
٣-٤- بروسلا نئوتومه
اين گونه براي موش جنگلي و خوکچه هندي بيماري زا است. براي رشد به دياکسيد کربن نياز ندارد. معمولا سولفيد هيدورژن توليد کرده و اوره را هيدروليز ميکند. همچنين کاتالاز مثبت بوده، ولي اکسيداز منفي ميباشد (٢٠٠٤ ,.Ocholi et al).
٢-٣-٥- بروسلا اويس
عامل سقط در ميشها و تورم بند بيضه در قوچها است. براي رشد نياز به دياکسيد کربن دارد. سولفيد هيدروژن توليد نکرده و اوره آز و اکسيداز منفي است اما کاتالاز مثبت ميباشد ( .( Estein et al., 2009
٢-٣-٦- بروسلا کنيس
اين گونه در سگها باعث سقط و تورم بند بيضه و عقيمي دائم در نرها و در انسان باعث تب مالت ميشود. براي رشد نياز به دياکسيد کربن ندارد. سولفيد هيدروژن
اپيدميولوژي بيماري بروسلوز
بيماري بروسلوز يک بيماري مشترک انسان و دام است و موارد ابتلا به آن در اکثر مواقع از راه تماس با حيوانات آلوده و محصولات آنها ناشي ميشود. طبقه بندي بروسلاها بر اساس بيماري زايي و نوع ميزبان باکتري انجام ميگيرد.
٢-٤-١- بروسلوز انساني
٢-٤-١-١- شيوع بيماري بروسلوز در دنيا
در خاورميانه بيشترين آمار ابتلا به بروسلوز انساني مربوط به کشورهاي عراق، ايران، عربستان سعودي و مصر است. در اروپا هم بيشترين آمار به بروسلوز مربوط
شيوع بيماري بروسلوز در ايران
ميزان شيوع بروسلوز در ايران بين 5/0تا ١٠ درصد گزارش شده است، به طوري که در استانهاي لرستان، آذربايجان شرقي، همدان، کرمانشاه بيشترين ميزان شيوع را دارا ميباشد. اما در استانهاي مازندران، گلستان، چهارمحال و بختياري و سمنان شيوع متوسط و در استانهاي بوشهر، گيلان، هرمزگان و قم شيوع کمتري مشاهده شده است. لازم به ذکر است برخي از
- بروسلوز حيواني
ابتلاي گاوها به بروسلوز، جهاني است و در اکثر کشورهاي آسيا، آفريقا و آمريکاي جنوبي ديده ميشود. در اغلب کشورهاي قاره اروپا، آمريکاي شمالي و استراليا گزارشها از ريشه کني بيماري حکايت دارند، ولي هنوز هم بيماري در برخي از مناطق آن به چشم ميخورد. بروسلوز گوسفند و بز خصوصا در ناحيه مديترانه، آسيا و آمريکاي مرکزي به ميزان بالايي ديده ميشود .(Radunz, 2006)
٢-٥- راههاي انتقال بيماري
در اغلب موارد انتقال آلودگي از حيوان به انسان انجام ميشود. لذا بافت آلوده و يا مواد آلوده بايد تحت شرايط خاصي حمل شوند و توجه بيشتري
- انتقال شخص به شخص
انتقال بروسلوز از انسان به انسان بسيار نادر ميباشد ولي مواردي از انتقال جنسي اين عفونت گزارش شده که به علت آلودگي ترشحات دستگاه تناسلي بوده است (٢٠١٤ ,.Shome et al). چندين مورد انتقال از طريق مقاربت و تماس جنسي گزارش شده است (Sozen et al., 2007 , Kato et al., 2007). حاليکه احتمال انتقال از طريق خون و يا بافتها ممکن است بيشتر از موارد نامبرده باشد.
توصيه شده که مغز استخوان و بافتهاي فرد دهنده
انتقال از طريق محيط آلوده
اثبات چنين موردي مشکل است ولي احتمالا تعداد وقوع اين موارد بيشتر از آنچه که گزارش مي شود، باشد. حيوانات آلوده که از ميان جوامع انساني عبور داده ميشوند و يا اينکه در محيطي نزديک به محل زندگي انسانها نگهداري ميشوند، ممکن است
- خطرات شغلي
احتمال مبتلا شدن افراد داراي بعضي مشاغل خاص، بيشتر است. کارکنان سيلوها، پشم چينان، چوپان ها، مزرعه داران، دامداران، کارکنان کشتارگاه، واکسيناتورها و دامپزشکان به دليل تماس مستقيم با حيوانات آلوده و يا قرارگيري در محيطهاي آلوده، بيشتر در معرض ابتلا به اين بيماري قرار دادند.
انتقال باکتري به دليل استنشاق ذرات آلوده، بلع
- انتقال از طريق غذا
انتقال از طريق مواد غذايي راه مهم و اصلي آلودگي انسانها در مناطق شهري است. مصرف شير تازه يا محصولات شيري که از شير نجوشيده بدست ميآيند، به عنوان منبع اصلي آلودگي در نواحي شهري عمل ميکند. در صورت آلوده بودن شير گاو، گوسفند، بز و شتر به بروسلا ملي تنسيس، مقادير زيادي از اين ارگانيسم وارد شير ميشود. کره، خامه و بستنيهاي فرآوري شده از اين شيرها به عنوان منابع مهم عفونت محسوب ميشوند (٢٠٠٦ ,.Corbel et al).
پنيرهاي نرم که با اضافه کردن مايه پنير به شير درست ميشوند، يکي از اصلي ترين منابع انتقال عفونت در کشورهاي مديترانهاي و کشورهاي خاورميانه ميباشد
- مکانيسمهاي بيماري زايي بروسلا در انسان و حيوانات
گونههاي بروسلا، پاتوژنهاي داخل سلولي هستند که داراي توانايي زنده ماندن و تکثير درون سلولي در سلولهاي فاگوسيت کننده حرفهاي و غيرحرفهاي هستند. اين پاتوژن باعث سقط جنين ناگهاني در دامها و تب مواج در انسانها ميشود. اهميت گونههاي بروسلا در ايجاد بيماري در دام و انسان و به تبع آن، واردکردن زيانهاي اقتصادي و عواقب اجتماعي ميباشد ( Zamri-Saad & Kamarudin, 2016 ). در ابتلاي انساني، اين بيماري، توسط يک مرحله باکتريمي حاد تظاهر ميکند
همچنين شبکه اندوپلاسمي نيز بعنوان جايگاه تکثير بروسلا در نظر گرفته ميشود. همانطوري که بيان شد بروسلا اتصال ليزوزوم و فاگوزوم را مهار ميکند، هر چند که مکانيسم خاصي که اين اتصال را مانع ميشود و يا به تعويق مياندازد بطور کامل معلوم نيست (٢٠٠٣ ,.Celli et al ; &Martirosyan .(Gorvel, 2013
بروسلوز در انسان
تب مالت يک بيماري منتشر ميباشد که در آن امکان درگيري هر عضوي از بدن وجود دارد. بروسلا ميتواند از راه مخاط تنفسي، ادراري - تناسلي، و يا حتي از طريق پوست وارد شود. باکتري بروسلا به مخاط ناحيه بيني، دهاني و حلق نفوذ کرده و فاگوسيته ميشود. اين باکتري ميتواند درون ماکروفاژها زنده مانده و تکثير نمايد. زنجيره جانبي O از ليپوپلي
بروسلوز در حيوانات
بروسلوز در حيوانات ميتواند موجب سقط جنين ناگهاني شود. حضور قند اريتريتول در جفت حيوانات باعث حرکت باکتري به سمت آن شده و با مصرف اين قند موجبات سقط جنين را فراهم ميکند. همچنين باعث التهاب در پستان حيوان ماده باردار
تشخيص بيماري بروسلوز
آزمايشاتي که در تشخيص بيماري بروسلوز استفاده ميشوند، در ادامه توضيح داده ميشود.
٢-٩-١- رنگ آميزي
بروسلا باکتري گرم منفي، کوکوباسيل يا ميلهاي کوتاه با طول 6/0 تا 5/1 ميکرومتر و عرض 5/0تا 7/0 ميکرومتر است. بيشتر به صورت تکي ولي در مواردي نيز دوتايي يا در گروههاي کوچکي ديده ميشوند. اين باکتري غيرمتحرک است و کپسول، تاژک يا اندوسپور ندارد. اين باکتري اسيدفست واقعي نيست ولي نسبت به رنگ بري با اسيدهاي ضعيف مقداري مقاومت نشان ميدهد.
بنابراين بهتر است براي رنگ آميزي آن در گسترشهاي تهيه شده از مايعات بافتي، از روش زيل نلسون تغيير يافته استفاده کنيم. در اين حالت باکتري به
- کشت
تکنيک استاندارد طلايي جهت تشخيص بروسلا بر پايه جداسازي ارگانيسم از نمونه هايي مانند: کشت خون، مغز و استخوان، بافتها و ترشحات
نمونه برداري جهت کشت
کشت خون با ديگر مايعات بدن حساسيت بالايي نداشته (%٧٠-٥٠) و ممکن است به دوره طولاني انکوباسيون (تا ٦هفته ) نياز داشته باشد (٢٠٠١ .Morata et al).
براي تشخيص بروسلا از کشت خون در محيطهاي دوفازي استفاده ميشود. از آنجايي که اين باکتري رشد کندي دارد، بنابراين ٦ هفته شرايط گرمخانه گذاري براي گرفتن جواب مثبت ضرورت دارد که البته با کمک ابزار مدرن اين مدت به حدود ١ هفته کاهش يافته
محيطهاي پايه
به طور معمول باکتري را بر روي محيطهاي جامد کشت ميدهند که در اين حالت امکان جداسازي کلنيهاي تکي به آساني فراهم ميآيد. به منظور کشت نمونههاي با حجم بالا يا با اهداف غني سازي، از محيطهاي مايع استفاده ميکنند. از محيط هايي مانند محيط پايه بروسلا و تريپتوز سوي آگار نيز براي کشت باکتري استفاده ميگردد. در ضمن براي رشد سوش هايي مانند بروسلا آبورتوس بيوواريته، بايد ٢ تا ٥ درصد سرم اسب يا گاو به محيط اضافه شود. ساير محيطها مانند سرم دکستروز آگار يا گليسرول دکستروز آگار٥ نيز در اين زمينه کاربرد دارند. از محيط سرم دکستروز آگار نيز براي مشاهده مورفولوژي کلنيها ميتوان استفاده نمود (١٩٨٨ ,Alton).
يک محيط پايه غيراختصاصي دو فازي
#نسخه_الکترونیکی_کمک_در_کاهش_تولید_کاغذ_است. #اگر_مالک_یا_ناشر_فایل_هستید، با ثبت نام در سایت محصول را به سبدکاربری خود منتقل و درآمدفروش آن را دریافت نمایید.
تعداد مشاهده: 28 مشاهده
فرمت محصول دانلودی:.docx
فرمت فایل اصلی: .docx
تعداد صفحات: 45
حجم محصول:1,397 کیلوبایت